Akkoordenschema's vereenvoudigen: verschil tussen versies

Uit ukelele
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
 
(14 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 3: Regel 3:
*: {{Ab}} = {{Gis}}
*: {{Ab}} = {{Gis}}
*: {{Bb}} = {{Ais}}
*: {{Bb}} = {{Ais}}
*: B# = C
*: {{Bis}} = {{C}}
*: Cb = B
*: {{Cb}} = {{B}}
*: Db = C#
*: {{Db}} = {{Cis}}
*: Eb = D#
*: {{Eb}} = {{Dis}}
*: E# = F
*: {{Eis}} = {{F}}
*: Fb = E
*: {{Fb}} = {{E}}
*: Gb = F#
*: {{Gb}} = {{Fis}}
*: (dit wordt wel enharmonische verwisseling genoemd)
*: (dit wordt wel enharmonische verwisseling genoemd)
* Je kunt altijd de cijfers 6, 7, 9, 11, 13 die na een akkoord staan weglaten zonder dat dat een fout akkoord oplevert. Dus: G7 mag G worden, Am6 mag Am worden, E9 mag E worden.  
* Je kunt altijd de cijfers 6, 7, 9, 11, 13 die na een akkoord staan weglaten zonder dat dat een fout akkoord oplevert. Dus: {{G7}} → {{G}}, {{Am6}} → {{Am}} en {{E9}} → {{E}}
* Op dezelfde manier kun je een groot-7 of majeur-septiem (M7, Maj7, M, Δ) ongestraft weglaten. Ook kun je een groot-7 vervangen door een mineurakkoord een grote terts hoger, bijvoorbeeld: {{C^}} → {{Em}}   
* Andersom mag doorgaans niet: vervangen van {{C}} door {{C7}} kan meestal niet zomaar.
* Andersom mag doorgaans niet: vervangen van {{C}} door {{C7}} kan doorgaans niet. Er zijn wel situaties waarin het wel kan  (bijvoorbeeld in de toonsoort F-groot) maar doorgaans kan het niet.
* Op dezelfde manier kun je een groot-7 of majeur-septiem ( '''Δ''', '''M7''', '''Maj7''', '''M''') ongestraft weglaten: {{C^}} → {{C}}<br />Ook kun je een groot-7 vervangen door een mineurakkoord een grote terts hoger, bijvoorbeeld: {{C^}} → {{Em}}   
* De kleine letter '''m''' van mineur mag je nooit weglaten; het zou dan een majeur akkoord worden en dat gaat vrijwel altijd problemen geven.
* De kleine letter '''m''' van mineur mag je nooit weglaten; het zou dan een majeur akkoord worden en dat gaat vrijwel altijd problemen geven.
* Een verminderd akkoord (ook met dim of dim7 of een <sup>o</sup> aangegeven bestaat uit drie kleine tertsen en kun je altijd vervangen door een akkoord op een van de tonen die in dat akkoord zitten: '''C<sup>o</sup>''' = c-eb-f#-a
* Een verminderd akkoord ('''<sup>o</sup>''', '''dim''' of '''dim7''') bestaat uit drie kleine tertsen en kun je altijd vervangen door een akkoord op een van de tonen die in dat akkoord zitten: '''C<sup>o</sup>''' = c-eb-f#-a
*:'''C°''' = '''Eb°''' = '''F#°''' = '''A°'''  
*:'''C°''' = '''Eb°''' = '''F#°''' = '''A°'''  
*:'''C#°''' = '''E°''' = '''G°''' = '''Bb°'''  
*:'''C#°''' = '''E°''' = '''G°''' = '''Bb°'''  
*:'''D°''' = '''F°''' = '''G#°''' = '''B°'''<br />er zijn dus maar drie grepen nodig voor de mogelijke 12 verminderde akkoorden.
*:'''D°''' = '''F°''' = '''G#°''' = '''B°'''<br />er zijn dus maar drie grepen nodig voor de mogelijke 12 verminderde akkoorden.
* Een + of aug (van augmented) moet intact blijven. Deze akkoorden komen niet zo veel voor maar als ze voorkomen kun je ze niet vervangen door een mineur of majeurakkoord. Je kun een vermeerderd (augmented) akkoord kun je altijd vervangen door een ander vermeerderd akkoord. Omdat zo'n akkoord uit twee grote tertsen bestaat '''C+''' = c-e-g# klinkt dat heel vergelijkbaar met e-g#-c dan wel g#-c-e, ofwel '''G#+''' resp. '''E+'''.  En dus:
* Een '''+''' of '''aug''' (van augmented, vermeerderd of overmatig) moet intact blijven. Deze akkoorden komen niet zo veel voor maar als ze voorkomen kun je ze niet vervangen door een mineur of majeurakkoord. Je kunt zo'n vermeerderd akkoord wel altijd vervangen door een ''ander'' vermeerderd akkoord. Omdat zo'n akkoord uit twee grote tertsen bestaat {{C+}} = c-e-g# klinkt dat heel vergelijkbaar met e-g#-c dan wel g#-c-e, ofwel {{Gis+}} resp. {{E+}}.  En dus:
*:'''C+''' = '''E+''' = '''G#+'''
*:'''C+''' = '''E+''' = '''G#+'''
*:'''C#+''' = '''F+''' = '''A+'''
*:'''C#+''' = '''F+''' = '''A+'''
*:'''D+''' = '''F#+''' = '''A#+'''
*:'''D+''' = '''F#+''' = '''A#+'''
*:'''Eb+''' = '''G+''' = '''B+''' <br />Er zijn dus maar 4 verschillende grepen waarmee je alle 12 vermeerderde akkoorden kunt spelen.
*:'''Eb+''' = '''G+''' = '''B+''' <br />Er zijn dus maar 4 verschillende grepen waarmee je alle 12 vermeerderde akkoorden kunt spelen.
* Voorhoudingen (sus-akkoorden, suspended akkoorden, sus4 resp. sus2) kun je eigenlijk niet zomaar vervangen. In beide akkoorden is geen grote of kleine terts meer aanwezig. Eventueel kun je er een 'power chord' voor in de plaats spelen (alleen grondtoon en kwint). In plaats van {{C4}} = c-f-g speel je een {{C5}} = c-g
* Voorhoudingen (suspended, '''4''', '''2''', '''sus''', '''sus4''', '''sus2''') kun je eigenlijk niet zomaar vervangen. In beide akkoorden is geen grote of kleine terts meer aanwezig. Eventueel kun je er een 'power chord' voor in de plaats spelen (alleen grondtoon en kwint). In plaats van {{C4}} = c-f-g speel je een {{C5}} = c-g
* Halfverminderde akkoorden kun je omzetten door deze in andere ligging te denken. {{B0}} b-d-f-a wordt dan {{Dm6}} d-f-a-b ofwel grondtoon [[nl:kleine terts|kleine terts]] omhoog (B wordt D) en neem daar de mineur-6 variant van. De 6 kun je eventueel weer weglaten: {{B0}} → {{Dm}}
* Halfverminderde akkoorden '''Ø''' of '''7(♭5)''' kun je omzetten door deze in andere ligging te denken. {{B0}} b-d-f-a wordt dan {{Dm6}} d-f-a-b ofwel grondtoon [[nl:kleine terts|kleine terts]] omhoog (B wordt D) en neem daar de mineur-6 variant van. De 6 kun je eventueel weer weglaten: {{B0}} → {{Dm}}

Huidige versie van 19 mrt 2023 om 15:34

Als een muziekstuk onbekende akkoorden bevat kan het heel handig/nuttig zijn om te weten wat je wel en niet kunt doen om toch te kunnen spelen.

  • Een B♭ (bes-akkoord) klinkt op ukelele identiek aan een A# (ais-akkoord). Op dezelfde manier:
    A♭ = G#
    B♭ = A#
    B# = C
    C♭ = B
    D♭ = C#
    E♭ = D#
    E# = F
    F♭ = E
    G♭ = F#
    (dit wordt wel enharmonische verwisseling genoemd)
  • Je kunt altijd de cijfers 6, 7, 9, 11, 13 die na een akkoord staan weglaten zonder dat dat een fout akkoord oplevert. Dus: G7G, Am6Am en E9E
  • Andersom mag doorgaans niet: vervangen van C door C7 kan meestal niet zomaar.
  • Op dezelfde manier kun je een groot-7 of majeur-septiem ( Δ, M7, Maj7, M) ongestraft weglaten: CΔC
    Ook kun je een groot-7 vervangen door een mineurakkoord een grote terts hoger, bijvoorbeeld: CΔEm
  • De kleine letter m van mineur mag je nooit weglaten; het zou dan een majeur akkoord worden en dat gaat vrijwel altijd problemen geven.
  • Een verminderd akkoord (o, dim of dim7) bestaat uit drie kleine tertsen en kun je altijd vervangen door een akkoord op een van de tonen die in dat akkoord zitten: Co = c-eb-f#-a
    = Eb° = F#° =
    C#° = = = Bb°
    = = G#° =
    er zijn dus maar drie grepen nodig voor de mogelijke 12 verminderde akkoorden.
  • Een + of aug (van augmented, vermeerderd of overmatig) moet intact blijven. Deze akkoorden komen niet zo veel voor maar als ze voorkomen kun je ze niet vervangen door een mineur of majeurakkoord. Je kunt zo'n vermeerderd akkoord wel altijd vervangen door een ander vermeerderd akkoord. Omdat zo'n akkoord uit twee grote tertsen bestaat C+ = c-e-g# klinkt dat heel vergelijkbaar met e-g#-c dan wel g#-c-e, ofwel G#+ resp. E+. En dus:
    C+ = E+ = G#+
    C#+ = F+ = A+
    D+ = F#+ = A#+
    Eb+ = G+ = B+
    Er zijn dus maar 4 verschillende grepen waarmee je alle 12 vermeerderde akkoorden kunt spelen.
  • Voorhoudingen (suspended, 4, 2, sus, sus4, sus2) kun je eigenlijk niet zomaar vervangen. In beide akkoorden is geen grote of kleine terts meer aanwezig. Eventueel kun je er een 'power chord' voor in de plaats spelen (alleen grondtoon en kwint). In plaats van C4 = c-f-g speel je een C5 = c-g
  • Halfverminderde akkoorden Ø of 7(♭5) kun je omzetten door deze in andere ligging te denken. BØ b-d-f-a wordt dan Dm6 d-f-a-b ofwel grondtoon kleine terts omhoog (B wordt D) en neem daar de mineur-6 variant van. De 6 kun je eventueel weer weglaten: BØDm