Akkoorden begrijpen

Uit ukelele
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Akkoorden zijn heel handig om jezelf te begeleiden op de ukelele bij het zingen. Het is ook heel handig als je een beetje begrijpt wat je eigenlijk aan het doen bent. Hoe kun je akkoordenschema's vereenvoudigen of juist opleuken, en meer.

Als je aan het spelen bent met een eenvoudig setje akkoorden is je misschien opgevallen dat sommige akkoorden als het ware een vraag stellen die door het volgende akkoord wordt beantwoord. Speel maar eens G7-C en luister naar wat er gebeurt.

Uke-0000.svg
O
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
G7
 
Uke-0000.svg
O
O
O
Uke-dot.svg
C
 
                         

Het G7-akkoord (G septiem, of G dominant septiemakkoord) stelt een vraag die door het C-akkoord wordt beantwoord. Ook wel: het septiemakkoord geeft spanning die met het C akkoord oplost. Vraag-Antwoord, Spanning-Ontspanning. Zo kun je een heel stel (12 om precies te zijn) vergelijkbare akkoordenduo's vinden met hetzelfde effect:

Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
B7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
Uke-dot.svg
E
 
                         
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
F7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
B♭
 
                         
Uke-0000.svg
O
Uke-dot.svg
O
O
A7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
D
 
                         
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
Uke-dot.svg
E7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
O
A
 
                         

Als je de 12 gevonden akkoordenduo's in een handige volgorde zet en meteen met het antwoordakkoord weer een nieuwe vraag stelt door er een septiemakkoord van te maken krijg je een spannende reeks akkoorden:

Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
B7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
Uke-dot.svg
E7
 
Uke-0000.svg
O
Uke-dot.svg
O
O
A7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
O
Uke-dot.svg
O
D7
 
Uke-0000.svg
O
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
G7
 
Uke-0000.svg
O
O
O
Uke-dot.svg
C7
 
                 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
F7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
B♭7
 
Uke-0000.svg
O
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
E♭7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
A♭7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
D♭7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
G7
 
                 

Die reeks akkoorden gaat alsmaar door Gb7 (een verlaagde G ofwel 'ges' klinkt op ukelele hetzelfde als een verhoogde F ofwel 'fis')

Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
G#7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
C#7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
Uke-dot.svg
F#7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
B7
 
Uke-0000.svg
Uke-dot.svg
Uke-dot.svg
O
Uke-dot.svg
E7
 
Uke-0000.svg
O
Uke-dot.svg
O
O
A7
 
                 

We hebben zojuist het belangrijkste stukje gereedschap uit de harmonieleer 'herontdekt': de kwintencirkel.

B7 → E7 → A7 → D7 → G7 → C7 → F7 → Bb7 → Eb7 → Ab7 → Bb7 → Gb7 → B7 (met mollen)
B7 → E7 → A7 → D7 → G7 → C7 → F7 → A#7 → D#7 → G#7 → C#7 → F#7 → B7 (met kruisen)